Mustafa Kemal Atatürk'ün çocukluk arkadaşı, Salih Bozok Kimdir? Nerelidir? Ne Zaman Vefat Etmiştir?

Mustafa Kemal Atatürk'ün çocukluk arkadaşı, Salih Bozok Kimdir? Nerelidir? Ne Zaman Vefat Etmiştir?

Salih Bozok Kimdir? Nerelidir? Ne Zaman Vefat Etmiştir?

Salih Bozok Kimdir? Salih Bozok 1881 yılında Selanik’te Yakup Paşa Mahallesi’nde dünyaya geldi. Annesi Çelebi Hanım ve babası Cafer Efendi'nin tek evladıdır. Çelebi Hanım bütün sevgisini Salih Bey’in üstünde toplamış ve bir dediğini ikiletmemiştir. Salih’in babası Cafer Efendi ise sert karakterliydi ve Çelebi Hanım ikisi arasında köprü olmuştur. Salih Bey iki evlilik yapmıştır. Biri Nuri Conker Bey’in kızkardeşi Dürriye Hanım, diğeri ise Salih Bey’in Atatürk’ün hastalığı esnasında Savarona Yatı’ndan o meşhur 7 Haziran 1938 tarihli mektubu gönderdiği Pakize Hanım’dır. Salih Bey’in çocukları Cemil S. Bozok, Sabiha Bozok-Yenen, Muzaffer Bozok’tur. Büyük oğlu Cemil S. Bozok’tan olma, Salih Bozok adlı torunu vardır. Dürriye Hanım’ın babası Hoca Osman Efendi, zamanın yeni fikirleriyle yetişmiş oğlu Nuri 'Conker' Bey ve damadı Salih Bey’e, 'Farmasonlar' derdi. Onun dindarlığı tutuculuk derecesindeydi.

Mustafa Kemal Atatürk ve Nuri Conker Bey, Salih Bey’in Selanik’ten mahalle ve okul arkadaşlarıdır. Bu üç arkadaşın arasında çocukluktan başlayan dostluk ve kardeşlik, ölüm onları ayırıncaya dek sürmüştür. Fikirleri 21. yüzyıla ulaşabilen tek lider olan Atatürk, bu iki arkadaşına karşı içtenliğini hiçbir zaman yitirmemiş, onlarla çocukluk günlerinde olduğu gibi şakalaşmıştır. Ayrıca sırlarını onlarla paylaşmaktan geri durmamıştır. Atatürk, canını ve değerli annesi Zübeyde Hanımı emanet ettiği Salih Bey’e mektuplarında şöyle hitaplarda bulunmuştur. 'Ey Hazreti Salih, Kardeşim Salih, Kuzum Salihçiğim, Güzel Gözlü, Burma Bıyıklı Salihim.' Atatürk dostlarına karşı iltifatta bulunmaktan hiç kaçınmazdı. Atatürk’ün sevdiği, güvendiği bir kişi olan Salih Bey’in, çevresinde de aynı duygularla tanındığını ona takılan şu adlar göstermektedir: 'Salih Selanik, Sadık Salih, Şen Salih, Tatlı Salih, Erkek Salih, Muharip Salih, Ahbap Salih ve Bozok Salih'.

Salih Bey, Mustafa Kemal Atatürk'in yaşça akranıydı. Harp Okulunu aynı yıl bitirdiler. Kendisi jandarma sınıfına seçildi, Mustafa Kemal ise Harp Akademisine devam ederek kurmay oldu. Millî Mücadele'yi düzenlemek üzere Anadolu'ya geçmeden önce ve Suriye Cephesi'nde bulunduğu sırada Mustafa Kemal Paşa, Salih Bey'i başyâver görevine tâyin ederek yanına çağırdı. Sürekli beraberlik böyle başladı. Mustafa Kemal Paşa, meclis başkanı iken Meclis Başkanlığı Yâverliği, Mustafa Kemal Atatürk Cumhurbaşkanı seçildikten sonra da Cumhurbaşkanlığı Yâveri olarak görev yaptı.

Salih Bey Ankara’da bulunduğu sırada, tarihsel adı Bozok olan Yozgat ilimizde, Milli Mücadele başlarında ortaya çıkan isyanın, Ankara Hükümeti tarafından bölgeye gönderilen Çerkez Ethem Bey komutasındaki Kuva-yi Seyyare birlikleri tarafından bastırılması eylemine, Çolak İbrahim Bey ile katılmıştır. Bu eylemde muvaffak olunmuştur. Yarbay rütbesinde emekliye ayrıldıktan ve TBMM 2. Dönem'de milletvekili seçildikten sonra da Mustafa Kemal'in yakınında kaldı. 4. Dönem'e kadar Yozgat ve daha sonraki dönemlerde Bilecik milletvekili seçildi.

10 Kasım, Salih Bey’in 'Gidiyorum, işim bitti artık.' dediği gündü. Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümü üzerine, 'Başkomutan yaversiz gidemez!' diyerek uzun süredir planladığı gibi kalbine kurşun sıkarak intihar teşebbüsünde bulundu. Kurşunun kalbini sıyırması nedeniyle hayatta kaldı. Atatürk olmadan geçen kısa yaşamında milletvekilliğine devam etti.

25 Nisan 1941 tarihinde, Suadiye’deki köşkündeyken, Atatürk’ün vefatından 2.5 sene sonra hasta ve yorgun kalbi durarak vefat etti.